.svg.png){kind=logo}
Z danych Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, że z nadciśnieniem tętniczym zmaga się niemal 10 mln dorosłych Polaków! Blisko 3,5 mln z nich nawet nie wie, że ma taki problem, a tylko 2,7 mln jest skutecznie leczonych. Najwięcej chorych jest w wieku 55-74 lata.
Nadciśnienie często bywa bagatelizowane, jednak nieleczone może prowadzić m.in. do udarów, choroby niedokrwiennej serca czy niewydolności nerek. Korzystając z okazji, jakim jest Światowy Dzień Nadciśnienia Tętniczego, chcemy popularyzować wiedzę o tym, jak uniknąć problemów zdrowotnych, a w razie wystąpienia co z nimi zrobić!
Do głównych czynników sprzyjających nadciśnieniu zalicza się: niewłaściwą dietę, szczególnie bogatą w tłuszcze nasycone, nadmierne spożycie soli, stres, brak aktywności fizycznej oraz spożywanie alkoholu i palenie papierosów. Nie bez znaczenia są też kwestie genetyczne (dziedziczne). Mowa wtedy o nadciśnieniu pierwotnym, z którym zmaga się ok. 20% populacji. Warto przy tym wspomnieć, że dopiero łączne działanie czynników genetycznych i środowiskowych prowadzi do podwyższenia ciśnienia tętniczego.
PROFILAKTYKA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO
Mówiąc w dużym skrócie – lepsza dieta, więcej ruchu, mniej używek i regularne pomiary ciśnienia. To sprawdzone metody na uniknięcie, bądź też wsparcie leczenia nadciśnienia tętniczego, a przy tym dłuższe i spokojniejsze życie.
W leczeniu nadciśnienia tętniczego sprawdza się również model żywieniowy DASH (Dietary Approach to Stop Hypertension), który polega na:
- spożywaniu dużej ilości warzyw, owoców, ryb, pełnoziarnistych produktów zbożowych
- redukcji spożycia czerwonego mięsa, słodyczy i słodkich napojów gazowanych
- zmniejszeniu spożycia soli kuchennej
Dieta DASH należy do najzdrowszych diet i posiada udokumentowane działanie obniżające ciśnienie. Jest szczególnie zalecana w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych. Jej podstawą są posiłki zawierające mniej soli i więcej potasu, zmniejszenie kaloryczności w ciągu dnia oraz modyfikacja grup produktów wpływających na ciśnienie tętnicze krwi.
- Warzywa i owoce – zaleca się spożywanie od 400 do 1000 g na dobę, z przewagą warzyw. Najlepiej spożywać je w formie surowej, a jeśli nie jest to możliwe, to można miksować, przecierać lub gotować warzywa i owoce i spożycie rozkładać równomiernie na wszystkie posiłki. Szczególnie warto spożywać produkty bogate we flawonoidy, czyli brokuły, szpinak, kapustę, pomidory, cebulę, jagody, śliwki, jabłka, czarną porzeczkę, cytrusy.
- Ryby – najlepiej spożywać od 2 do 4 porcji tygodniowo. Jedną porcję może stanowić 100 g ryby (np. łosoś, makrela, śledź). Warto pamiętać, że korzyści ze spożycia ryb przewyższają ewentualne negatywne skutki. Zwłaszcza tłuste ryby morskie obniżają ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca i udaru mózgu.
- Węglowodany złożone – warto je spożywać do każdego posiłku, głównie w postaci kasz (np. gryczana, jaglana), makaronów brązowych, chleba żytniego na zakwasie. Stanowią one bardzo dobre źródło błonnika, który obniża stężenie cholesterolu we krwi.
- Orzechy i suche nasiona roślin strączkowych – orzechy są bogate w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe i magnez, a nasiona roślin strączkowych (np. fasola, soja, soczewica) są doskonałym źródłem białka roślinnego i składników mineralnych. Ich spożycie powinno wynosić 4-5 razy w tygodniu.
- Produkty mleczne – warto spożywać 2-3 razy na dobę produkty takie jak kefir, jogurt naturalny, maślanka, chudy twaróg czy mozzarella.
- Sól – warto ograniczyć jej spożycie do maksymalnej ilości 5 g na dobę. Należy unikać produktów przetworzonych i posiłków z barów szybkiej obsługi, które najczęściej zawierają ogromne ilości soli. Potrawy przygotowywane w domu warto doprawiać ziołami (oregano, bazylia, kmin, majeranek, papryka słodka), a sól w niewielkiej ilości dodawać dopiero do gotowych potraw na talerzu.
Jeśli nie macie Państwo pomysłów na posiłki, warto odwiedzić oficjalny serwis NFZ, który przygotował szereg gotowych diet opartych o zasady diety DASH. Są one dostępne bezpłatnie na stronie diety.nfz.gov.pl
Źródła:
- https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/aktualnosci/209571,swiatowy-dzien-nadcisnienia-tetniczego
- https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/raport-nfz-nadcisnienie-tetnicze,7352.html
- https://www.czytelniamedyczna.pl/4058,aspekty-genetyczne-nadcinienia-ttniczego.html
- https://dietetycy.org.pl/dieta-dash/
Prezentowanych treści o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego dla wszystkich pacjentów. Wszelkie publikacje mają charakter informacyjno-edukacyjny i mogą stanowić inspiracje dla pacjentów do prowadzenia zdrowego stylu życia i zgłębiania wiedzy w danym obszarze. Mogą również zachęcać do wykonywania badań profilaktycznych. Informacje nie zastępują porady lekarskiej. O postępowaniu medycznym decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami dla każdego pacjenta. Jeśli potrzebujesz konsultacji lekarskiej, zachęcamy do rezerwowania wizyt za pośrednictwem Telefonicznej Obsługi Pacjenta: 22 619 78 76 lub bezpośrednio w wybranej przychodni. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, masz możliwość ich odpłatnego wykonania. Zachęcamy do zapoznania się z aktualnym cennikiem oraz zajrzenia na stronę www.pcz.waw.pl.
